Recensie Shakespeare’s Strandfeest – Het Zuidelijk Toneel

Lotje heeft geen man, maar ze heeft er een verzonnen. Jef wil graag een vriendinnetje, maar weet niet hoe hij zich als een man moet gedragen. Titus kan niet liegen. Allemaal willen ze graag een normaal leven leiden, maar er is maar een klein zetje nodig om ze in onhebbelijke wezens te veranderen die elkaar afblaffen of – erger nog – verkrachten en beschieten.
Regisseur en schrijver Koos Terpstra zoekt in zijn werk vaker naar een antwoord op de vraag hoe het komt dat mensen zich vaak zo beestachtig gedragen. Terwijl ze ook tot veel goeds in staat zijn. Een thema dat hij deelt met een van zijn favoriete auteurs: William Shakespeare. In de voorstelling Shakespeare’s Strandfeest die Terpstra maakte bij Het Zuidelijk Toneel in Tilburg speelt hetzelfde thema weer een prominente rol.
Met Shakespeare lijkt de voorstelling op het eerste gezicht niet heel veel te maken te hebben. Toch komt er regelmatig een citaat voorbij uit King Lear. En verwijzen de drie mooie mysterieuze vrouwen die de gebeurtenissen op het toneel gadeslaan duidelijk naar de heksen uit Macbeth. Bovendien lijkt het plot op momenten op dat van Othello. Net als Jago Othello weet te overtuigen dat de onschuldige Desdemona vreemd gaat, kan zakenman Wolter niet meer normaal naar zijn vriend Kraan kijken, nadat iemand gesuggereerd heeft dat hij kwaad in de zin heeft. Zo kruipt wantrouwen als een sluipend gif in de relaties tussen de verschillende personages en wantrouwt iedereen uiteindelijk iedereen. Een knuffel wordt aangezien voor een aanranding, een vriendschappelijke opmerking als een persoonlijke aanval.
In deze tijden van maatschappelijk wantrouwen had Shakespeare’s Strandfeest iets wezenlijks kunnen zeggen over het Nederland van nu. Maar dat doet het niet, omdat Koos Terpstra nooit helemaal scherp krijgt wat hij zijn publiek nu precies wil vertellen. Daarvoor is het verhaaltje te dun en ook de personages hebben weinig diepgang. Maar als we het als publiek erg willen vinden dat die aardige personages zulke slechte dingen doen, zullen we ze eerst beter moeten kennen en begrijpen. Die kans krijgen we van Terpstra helaas niet, terwijl de personages toch twee uur aan het woord zijn. Het zou hartverwarmend kunnen zijn hoe liefdevol de acteurs het publiek aan het slot uitgeleide doen. Maar voor die tijd is de toeschouwer voor zulke genegenheid zijn geduld al een beetje verloren.

Shakespeare’s Strandfeest, door Het Zuidelijk Toneel, regie: Koos Terpstra, gezien: 22 oktober, Theaters Tilburg, www.hzt.nl