De warmte van de hittegolf is lekker in de Paradetentjes blijven hangen. Maar dat weerhoudt het Haagse publiek niet om massaal naar de theatervoorstellingen op het rondreizende festival te komen kijken. Niet alleen met het weer wordt het publiek verwend: de kwaliteit van de voorstellingen is uitzonderlijk hoog in dit 25e jubileumjaar. Naast de oudgediende Parade-artiesten zijn het vooral de jonge festivaldebutanten die het publiek verrassen met prikkelende en poëtische voorstellingen. Wie nog durft te zeggen dat een groot publiek niet geïnteresseerd is in spannend of experimenteel theater, moet in Amsterdam of Utrecht echt naar de Parade.
Nationale Toneel – Liefde is een donut
Dat we dat nog mochten meemaken. Steracteur Mark Rietman – die normaal gesproken de grote hoofdrollen speelt in de grootste theaterzalen van Nederland – die als clownesk typetje met een zweterig pruikje het publiek een Paradetent in probeert te praten. Rietmans Nationale Toneel debuteert op de Parade met de supermarkttragedie Liefde is een donut en doet dat bijzonder overtuigend. Supermarktmanager Peter (Rietman) is verliefd op kassameisje Manilla (Anniek Pheifer), maar die is al op klant Corné (Vincent Linthorst). In een halfuurtje zetten de topacteurs drie dieptreurige personages neer die de liefde proberen te vinden tussen de soepblikken en de zegeltjes. Ze balanceren daarbij knap op de precaire grens tussen melancholie en platte humor, al slaan ze een enkele keer een beetje door. Maar de echte bonus schuilt erin dat het onverdachte Paradepubliek verborgen in de supermarkt-ongein ook nog een groot aantal klassieke toneelteksten krijgt voorgeschoteld van schrijvers als Heiner Müller, Shakespeare en Tsjechov, maar dan toegesneden op het buurtsuperwezen. Prettig Paradevermaak met een beetje verheffing als het gratis plakje worst.
Thomas, Sacha en Jos / Theater aan het Spui – Een vorig leven
Terwijl op de achtergrond de vrolijke herrie van De Parade blijft klinken, bevindt de bezoeker zich tijdens de voorstelling Een vorig leven in een totaal andere wereld. In het kleine rivierdorpje N om precies te zijn, waar hij kennis maakt met de bijzondere en bijzonder tragische bewoners. Hun door Toon Tellegen geschreven verhalen en het dorp worden door drie fantastische, jonge acteurs (Thomas van Ouwerkerk, Sacha Muller en Jos Nargy), fantasievol tot leven gebracht met de meest simpele huis-, tuin- en keukenspulletjes. Met behulp van wat kleine houten huisjes en een zaklamp zien we de zon in het dorp opkomen. Kleine papiertjes landen als vogels op de kerktoren, een stuk verkreukeld papier is een voorbijdrijvende wolk. Dankzij een overheadprojector en simpele silhouetten kijken we door het raam bij een personage thuis naar binnen. Het spelplezier waarmee de spelers hun kleine vondsten en kleine verhalen brengen en de tragiek die schuilgaat achter de kleine geveltjes van N maken van ‘Een vorig leven’ een blinkend, poëtisch Paradepareltje.
Beppe, Kees en Eddie – De Geräuschmacher
Het is opvallend dat het juist de oudgedienden zijn die tegenvallen in het sterke Paradeveld. Eddie B. Wahr, Beppe Costa en Kees van der Vooren maakten ‘De Geräuschmacher’ al in 1995 en brachten de voorstelling in het kader van het Parade-jubileum terug naar het festival. Twee muzikanten proberen de soundtrack te maken voor een film, maar de sullige Italiaan die de geluidseffecten moet verzorgen, gooit consequent roet in het eten. De tijd heeft de voorstelling geen goed gedaan. Een aantal jaar geleden paste de flauwe slapstick nog wel bij de roséovergoten sfeer die toen op de Parade hing, maar nu fnuikt zich het gebrek aan substantie. Eigenlijk bestaat de voorstelling uit een enkele grap: de Geräuschmacher maakt steeds het verkeerde geluid op het verkeerde moment. Dat is de eerste keer leuk, maar de dertigste niet meer. Het lijkt er bovendien op dat ook de makers een beetje uitgekeken zijn op hun eigen materiaal. Veel lol lijken ze er in ieder geval niet meer in te hebben.
Marijn Brussaard en Elias de Bruyne / Theater aan het Spui – Varietyshow
De ‘Varietyshow’ van jonge theatermakers Marijn Brussaard en Elias de Bruyne is nog niet begonnen of Brussaard weet al niet meer wat hij moet zeggen. De Bruyne kijkt het publiek in als een konijntje in de loop van een geweer. Dat deze twee types een spectaculaire theatershow gaan brengen, lijkt vanaf het allereerste begin zeer onwaarschijnlijk. Desondanks brengen ze een serie krankzinnige sterfscènes, een liedje, een dansje, een gedichtje, een mopje en een stukje publieksparticipatie. Het is allemaal even knullig, maar het fascineert mateloos. Brussaard en De Bruyne zijn binnen de brave vorm van de amusementsshow volstrekt eigenzinnig en compromisloos, juist doordat ze hun falende scènes en elkaar volstrekt serieus nemen. Geconcentreerd prevelt de een de tekst mee van de playback-act van de ander, als ware het platte pophitje een Franse chanson. De overtuigend gebrachte nietsigheid schuurt en prikkelt, en zet op een spannende manier aan het denken over ons onstilbare verlangen naar vermaak en de volstrekte leegheid van datgene waarmee we dat verlangen meestal stillen. Plat en diep, geestig en pijnlijk: Varietyshow is het allemaal.
Suver Nuver – Casino Royale
Na 8 jaar is Suver Nuver weer terug op de Parade. De legendarische mimegroep verloor in 2007 zijn subsidie, maar desondanks luisteren Peer van den Berg, Dette Glashouwer en Henk Zwart de jubilerende Parade op met hun spetterende aanwezigheid. Tijdens Casino Royale schuift de geschiedenis van de groep op boventitels voorbij (mimeprijs winnen, eerste subsidie met behoud van uitkering, een eerste huis kunnen kopen), terwijl de spelers citaten spelen uit hun eerdere voorstellingen: ouderwets rauwe en associatieve mime ten tonele voeren met veel rond spattend water en bier. Tot die ranzigheid door drie frisse, musicalzingende jongeren van het toneel wordt geveegd: de tijd gaat voort, autonome kunst is uit en fris jong, en economisch rendabel is in. Zo plaatst de groep zijn eigen kunstzinnige verleden met een gelaagde knipoog ten opzichte van een nieuwe tijd. Niet om zich stilletjes bij die tijd neerleggen, trouwens. Want ‘Casino Royale’ heeft ook nog een knetterend, schaamteloos moralistisch, diepgemeend en tegelijkertijd supergeestig pamflet tegen het neoliberalisme in petto. Alleen al voor die ijzersterke combinatie van kunst en platheid, humor en engagement is Suver Nuver het bezoeken waard.
Foto: Jochem Jurgens
Leave a Reply