Het lijkt zo gezellig op het verjaardagsfeestje van Irina. Bovendien houden zij en haar zussen Olga en Maria zielsveel van elkaar. En toch hangt er een zwarte wolk van melancholie in hun huiskamer. Want liever zouden de drie een heel ander leven leiden dan ze nu doen.
Het verlangen naar een ander leven speelt in Anton Tsjechovs beroemde toneelstuk ‘Drie Zusters’ een belangrijke rol. Maar ondanks dat verlangen komen de zusjes er maar niet toe om hun heden en daarmee hun toekomst te veranderen. Het is deze kloof tussen verlangen en handelen die de Braziliaanse regisseuse Christiane Jatahy in haar ‘Drie zusters’-bewerking knap uitwerkt door slim gebruik te maken van een combinatie van film en theater.
In ‘What if they went to Moscow’ ziet de toeschouwer de voorstelling twee keer: een keer als film en een keer als toneelvoorstelling die gefilmd wordt (en tegelijkertijd ergens anders voor de filmkijkers getoond). In de film buit Jatahy alle voordelen van dat medium uit. De camera zit de zussen dicht op de huid, waardoor het zeurende verlangen dat zich onder de oppervlakte van de personages bevindt ontroerend door het filmscherm heen gutst. De filmkijker laat zich zo makkelijk verleiden om zich met de melancholie van de zusjes te vereenzelvigen en om net als zij hun situatie als moeilijk en onveranderlijk te zien.
Eenmaal in de theaterzaal blijkt het met die onveranderlijkheid wel mee te vallen, met dank aan het live-karakter van het theater. Nu ziet de toeschouwer ineens wat het beperkte kader van de camera niet toonde: technici rollen knullig met het decor rond en de waterige melancholie-ogen bleken veroorzaakt door een mentholstick. Doordat de acteurs de voorstelling de tweede keer nooit precies hetzelfde kunnen spelen, ontstaan er bovendien kleine verschillen tussen de film en de voorstelling. Alles wat de zussen op film deden was een (theatrale) keuze, die ook anders had kunnen zijn, maar die gezien door de filmlens onvermijdelijk leek.
Zo worden in de voorstelling vorm en inhoud op een fascinerende manier met elkaar verbonden, met dank aan ook het waanzinnig knappe spel van Isabel Teixeira, Julia Bernat en Stella Rabello. Zij kunnen op hetzelfde moment een filmzaal ontroeren en een theaterpubliek om de pink winden, zo liefdevol, verleidelijk en open spelen zij de drie zusjes. Dat deze lieve mensen het zichzelf zo onnodig moeilijk maken, maakt ‘What if they went to Moscow’ o zo schrijnend, maar ook o zo mooi.
Leave a Reply