Er zijn weinig acteurs die zo lekker ontspannen op het toneel kunnen rondhangen als die van de toneelgroepen Stan en Olympique Dramatique. Als het publiek voor hun gezamenlijke voorstelling ‘Het wijde land’ de theaterzaal binnenkomt slenteren ze relaxed over de vloer, babbelen eens met elkaar of zwaaien naar een bekende in de zaal. Het is een opening die past bij de speelstijl van de groepen: informeel, vlot en schijnbaar los uit de pols. Dat bedrieglijk nonchalante spel levert vaak fijn recalcitrant en slim theater op, omdat het onverwachte lagen in toneelstukken aanboort die je met een meer klassieke en meer ‘keurige’ benadering niet zou vinden. Maar niet elk toneelstuk blijkt even geschikt voor die behandeling.
De tragikomedie ‘Het wijde land’ werd in 1911 geschreven door de Oostenrijkse toneelschrijver Arthur Schnitzler en toont een gezelschap welgestelden die zich bezig houdt met potjes tennis, tochtjes naar de bergen en het elkaar afhandig maken van echtgenoten en echtgenotes. Die tijdloze lust naar avontuur en naar seks en liefde zet de schrijver slim af tegen een tijd van vooruitgang. De voortschrijdende wetenschap, de eerste auto, de eerste elektriciteit, het brengt de mens allemaal verder, maar de lusten blijven ondanks die wetenschappelijke evolutie altijd hetzelfde.
Schnitzler bouwt zijn personages heel precies op en plaatst ze op zeer exacte punten in een wijd landschap van leven, liefde en moraal. De vriendelijke dokter Mauer heeft grote morele bezwaren tegen de liefdesspelletjes die er om hem heen worden gespeeld en wil in de ware liefde geloven, maar wordt pijnlijk geconfronteerd met zijn eigen naïviteit. De jonge Erna wil voluit het leven vieren, maar raakt verstrikt in haar liefde voor een getrouwde man. Die man, hoofdpersoon Friedrich Hofreiter, ziet het leven als spel ziet dat hij moet winnen, maar moet voor die winst grote morele offers brengen.
De personages en de precieze ontwikkeling die Schnitzler hen laat doormaken verhouden zich moeilijk met een lekker los potje acteren. De personages worden door de acteurs zo laconiek neergezet dat voor het publiek nauwelijks helder wordt wat ze drijft en welke diepere betekenis hun handelen zou kunnen hebben. Het plot wordt afgeraffeld en de acteurs zijn drukker bezig met tennisattributen, een minibar met drankjes en een kliminstallatie om in de toneelkap te klimmen dan met duidelijk te maken waarom ze dit stuk eigenlijk wilden spelen. Zo blijft er van ‘Het wijde land’ weinig meer over dan een behoorlijk saaie toneelavond.
Leave a Reply