Ze zijn bang voor de wereld. En daarom sluiten ze zichzelf op en daarmee de wereld buiten.
De personages in Onder Controle, de voorstelling die de jonge regisseur Michiel De Regt regisseerde bij de Haarlemse Toneelschuur, hebben zich teruggetrokken in een gated community. Ze wonen in een met hoge hekken tegen de boze buitenwereld beschermd paradijsje met mooie huizen, grote tuinen en leuke, gezellige mensen.
Toch worden de man (Harry van Rijthoven) en de vrouw (Tamar van den Dop) maar niet gelukkig op hun witte designbank in hun designwoonkamer met design openhaard. Dat neemt zij vooral hem kwalijk. Hij lacht 3,8 procent minder dan vorig jaar, weet ze uit video-opnames en statistieken. En hij neemt haar niet serieus als ze vertelt dat er ’s nacht allerlei gespuis langs de hekken sluipt. Veiligheid en geluk blijken toch geen synoniemen van elkaar te zijn.
Het buitensluiten van de buitenwereld en het zoeken naar isolatie lijkt een terugkerend thema in de voorstellingen van Michiel De Regt. In 2007 won hij de Ton Lutzprijs – de prijs voor de beste afstudeervoorstelling – met Pontiac Hotel. Dat was een mooie monoloog van een vrouw die zichzelf opsluit in een hotelkamer, omdat ze de wereld te ingewikkeld vindt. Die hotelkamer kan ze tenminste precies zo inrichten als ze wil.
Zo poëtisch en ontroerend als Pontiac Hotel was, zo vlak blijft Onder Controle. Hoewel er een dystopische, 1984-achtige wereld wordt gesuggereerd, waarin iedereen iedereen in de gaten houdt en waarin paranoia de standaard gemoedstoestand is, wordt de voorstelling nergens spannend of aangrijpend. Dat komt vooral doordat de man en de vrouw zulke onuitstaanbare personages zijn. Ze ruziën eindeloos en doelloos, maar wat er onder die chagrijnige oppervlakte omgaat, blijkt onduidelijk. Dat gebrek aan diepgang heeft tot gevolg dat het publiek de problematiek van de personages niet meer serieus neemt: ze zoeken het maar uit met hun designbank en hun openhaard. En zo raakt de actuele thematiek die De Regt met Onder Controle had willen behandelen uit het zicht. De personages zijn niet ongelukkig, omdat ze bang zijn voor de buitenwereld. Ze zijn ongelukkig, omdat ze met al hun verwende gekibbel simpelweg weigeren om gelukkig ze zijn.
Onder Controle – Toneelschuurproducties. Regie: Michiel de Regt, spel: Harry van Rijthoven, Tamar van den Dop en Sander van Amsterdam. Gezien: 8 mei 2010, Toneelschuur, Haarlem. Nog te zien tot 15 mei 2008. www.toneelschuur.nl
Leave a Reply