Iedereen is acteur

5 mei 2007

De Russische toneelschrijver Ostrovski wordt gezien als de wegbereider voor zijn veel beroemdere collega Tsjechov. Toch wordt Ostrowski in Nederland nauwelijks gespeeld. Regisseur David Geysen brengt daar met Toneelgroep De Appel verandering in. Hij maakte met Het Woud bovendien zijn eerste regie voor de grote zaal.
Bij Ostrovski vinden we, net als bij Tsjechov, verveelde landeigenaren, verliefde jonge mensen en een aantal te kappen bomen in een tuin. Terwijl Tsjechov probeert op subtiele emoties en de vaak bijna fragiele relaties tussen mensen te beschrijven, is Ostrovski een ietwat ruwere toneelschrijver. Zijn stuk Het Woud bestaat uit een simpel plot, dat vooral aanleiding geeft om de mens van zijn meest slechte en karikaturale kant te laten zien.
De landeigenaresse Raisa wil dat haar nicht Aksinja trouwt met de arrogante Aleksej trouwt. Maar Aksinja is verliefd op Pjotr, de zoon van de houtkoopman. Maar de koopman wil eerst een flinke bruidsschat zien. Er ontspint zich een web van verstrengelde belangen en geldzucht. Als de neef van Raisa, de rondreizende acteur Gennadi, terugkeert op het landgoed, zet hij met zijn temperament en eerlijke inborst de situatie op scherp.
Van dit simpele plot weet David Geysen een uitermate vlot en amusant geheel te maken. Zijn acteurs spelen sterk, zonder in de verleiding te trappen hun karikaturale personages belachelijk te maken. Daardoor gaan de personages leven, in plaats van bordkartonnen figuren te blijven.Vooral Iwan Walhain en Bob Schwartze zetten met hun rollen van rondreizende acteurs een weergaloos komisch duo neer. Maar weten van hun personages ook twee goudeerlijke goedzakken van te maken. Volgens Ostrovski spelen mensen doorlopend toneel om er beter van te worden. Alleen acteurs en andere kunstenaars zijn eerlijke, oprechte mensen.
Decorontwerper Tom Schenk laat dat thema ook terug komen in zijn prachtige decor. In een woestenij van papier bouwen de personages een ouderwets toneeldecor op van een bos, waarin op overdreven wijze toneel wordt gespeeld, voor het toneel weer verandert in een akelig lege woestijn.

Het Woud van Toneelgroep De Appel
Tekst: Alexander Ostrovski
Regie: David Geysen
Decor en licht: Tom Schenk
Spel: Sacha Bulthuis, Hugo Maerten, Bob Schwartze, Iwan Walhain e.a.
Gezien: 28 april, Appeltheater, Den Haag

Robbert van Heuven, 2007